ارده ماده ای خوراکی است که از کنجد به دست می آید. این خوراکی سالم و مقوی طبعی گرم دارد و در کنار مواد غذایی مثل شیره خورده می شود. ارده علاوه بر انرژی بخش بودن حاوی انواع ویتامین، پروتئین و کلسیم است. ارده معمولا در فصول سرد سال و به عنوان صبحانه یا عصرانه میل می شود. از دیگر فواید این ماده مقوی میتوان به درمان برخی بیماریها مانند مشکلات کلیه و کبد اشاره کرد. ارده با توجه به نوع کنجد به کار رفته در آن به انواع مختلفی تقسیم می شود. ایران بزرگترین قطب تولید ارده سنتی در جهان به حساب می آید. امروزه با پیشرفت علم و صنعت، تجهیزات جدید و به روزی جهت تهیه ارده ساخته شده اند. اگر شما هم از طرفداران خوراکی های طبیعی و سالم مثل ارده هستید با ما در این مقاله همراه باشید که درمورد این ماده مقوی بیشتر بدانید.
فواید ارده چیست
قبل از آنکه به معرفی فواید ارده بپردازیم بهتر است یک تعریف کلی از آن ارائه دهیم. ارده مایعی غلیظ، چرب، با طعمی گس و به رنگ قهوهای مایل به زرد است که از ساییدن کنجد به دست می آید و دارای هیچگونه مواد افزودنی نیست. برای تهیه این ماده ابتدا کنجد بو داده را خیس کرده، پوستش را جدا می کنند و سپس آن را می کوبند. ارده به تنهایی طعم خوشایندی ندارد و معمولا با یک خوراکی شیرین مانند شیره، مربا و عسل خورده می شود. در فصل سرد سال که بدن به انرژی بیشتری نیاز دارد می توان از ارده به عنوان صبحانه ای کامل استفاده کرد. ارده برای حفظ سلامت و درمان برخی بیماریها به کار می رود و حاوی انواع ویتامین، پروتئین و آنتی اکسیدان مفید برای بدن است. در این بخش به برخی از مهمترین فواید ارده اشاره می کنیم.
- ویتامین A و گروه ویتامین B
این گروه ویتامینهای موجود در ارده باعث افزایش رشد در کودکان، تقویت سیستم ایمنی، بهبود بینایی و سلامت پوست می شود.
- کلسیم
یک قاشق غذاخوری کنجد، 14درصد از نیاز روزانه ما را به کلسیم تامین میکند. این ماده خوراکی باعث استحکام استخوانها، جلوگیری از ابتلا به پوکی استخوان و کاهش بیخوابی می شود.
- آهن و اسید فولیک
ارده مقادیر زیادی آهن و اسید فولیک دارد که برای درمان کم خونی ناشی از فقر آهن و زخمهای گوارشی مناسب است.
- منیزیم
منیزیم موجود در این ماده خوراکی برای کنترل فشار خون و میزان قند خون در افراد مبتلا به دیابت مفید است.
- فسفر و منگنز
فسفر موجود در ارده به رشد و ترمیم بدن، کاهش درد مفاصل و افزایش ضریب هوشی در افراد کمک می کند. فسفر در کنار منگنز باعث تقویت استخوان های بدن می شود.
- پروتئین
ارده دارای مقادیری پروتئین است که باعث تقویت و ترمیم بافتهای عضلانی می شود.
- آنتی اکسیدان
ارده حاوی آنتی اکسیدانی به نام لیگنان است که از آسیب وارده از طریق رادیکالهای آزاد جلوگیری می کند. همین امر باعث پیشگیری از ابتلا به انواع سرطان، بیماریهای مزمن مانند دیابت و بیماریهای قلبی می شود. این مواد از ابتلا به بیماریهای مغزی مانند آلزایمر و انسداد خون در مغز جلوگیری می کنند.
- خاصیت ضد باکتریایی
این خاصیت در ارده به درمان زخمهای دیابتی و بهبود سریعتر زخمها به طور کلی کمک می کند.
- خاصیت ضد التهابی
خاصیت ضد التهابی ارده، باعث بهبود التهابات بدن از جمله التهاب ریه و بیماریهای مرتبط با آن مثل آسم می شود. همچنین کاهش درد ناشی از التهاب ها را تسریع می کند.
- کاهش خطر ابتلا به بیماریها
مصرف ارده باعث کاهش میزان کلسترول و تری گلیسیرید در بدن شده و همین امر از ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی و دیابت جلوگیری می کند. این ماده خوراکی با کمک به حذف سموم از بدن باعث تقویت کلیه ها می شود. ارده باعث افزایش میزان چربی سوزی و کاهش تولید چربی در کبد می شود و همین امر خطر ابتلا به بیماریهای کبدی را کاهش می دهد.
- لاغری و کاهش وزن
ارده کالری بالایی دارد و میتواند مواد مغذی مورد نیاز بدن را تامین کند. این خوراکی سالم به دلیل داشتن فیبر بالا برای لاغری به کار برده می شود. اگر قصد دارید لاغر شوید از این ماده مغذی و سالم به اندازه و اعتدال مصرف کنید.
بکردانه بهترین تولیدکننده دستگاه روغنگیری
گروه تولیدی بکردانه از سال 1390 شروع به طراحی و ساخت دستگاه های روغن گیری کرده است. این گروه تولیدی به کمک تجهیزات پیشرفته و به روز، مهندسان و متخصصان مجرب، مواد اولیه با کیفیت و خدمات پس از فروش توانسته به عنوان یکی از بهترین و معتبرترین تولیدکنندگان دستگاه های روغن گیری در کشور شناخته شود. بکردانه دارای گواهینامه CE اروپا و ISO9001 است. این گروه صنعتی تلاش کرده ماشین آلاتی مشابه با دستگاه روغن گیری آلمانی طراحی و تولید کند. دستگاه های روغن گیری به طور کلی به دو دسته پرس گرم و سرد تقسیم می شوند. در روش پرس گرم ابتدا دانه های کنجد گرم شده و سپس تحت فشار قرار می گیرند. این دستگاه مناسب کارخانه های بزرگ تولید روغن است. روش سرد، بهترین روش روغن گیری است، چرا که دانه ها در دمای کمتر از 45 درجه تبدیل به روغن می شوند و خالص تر هستند. تمامی دستگاه های روغن گیری بکردانه از این شیوه استفاده می کنند. این گروه تولیدی همچنین دستگاه روغن گیری خانگی که وزن کم و جا به جایی آسانی دارد تولید و روانه بازار کرده است.
کاربرد ارده چیست
ارده به علت دارا بودن ارزش غذایی بالا جایگاه ویژه ای در سبد غذایی مردم ایران دارد. ارده بیشتر به عنوان صبحانه و معمولا همراه با یک خوراکی شیرین دیگر مانند انواع شیره، خرما، عسل و مربا استفاده می شود. امروزه شاهد ترکیبات دیگری از این ماده مغذی مانند حلوا ارده، ارده شکلاتی و کرم ارده هستیم که طرفداران خاص خود را دارند. ارده همچنین در دستور پخت برخی غذاها و پیش غذاهای ایرانی، لبنانی، ترکی، ارمنی، عراقی و یونانی به کار برده می شود. در ادامه برخی از این غذاها را نام می بریم:
- حمص
- متبل
- باباغنوش
- سس ارده
- اشکنه ارده
- مرغ با ارده و سیب زمینی
- پلو ارده خوزستانی
انواع ارده
کنجد انواع مختلفی دارد و ارده ای که از هر کدام به دست می آید نیز متفاوت است. روش های متعددی برای تولید ارده وجود دارد که همین امر باعث تنوع این ماده غذایی می شود. به طور کلی چهار نوع ارده در ایران موجود است که هر کدام را به طور مختصر معرفی می کنیم.
- ارده سنتی
به طور کلی استان بوشهر و یزد جزو مهمترین تولیدکنندگان ارده در ایران محسوب می شوند. ارده تولید شده در این دو استان با همدیگر تفاوت دارد. در استان بوشهر کنجد ایرانی را پس از پوست گرفتن، وارد تنور کرده و آن را بو می دهند. ارده حاصل از این کنجد به رنگ طلایی است و طعم و عطر خوبی دارد.
در استان یزد برای تولید ارده از کنجد سودانی، پاکستانی یا افغانستانی استفاده می شود. در فرآیند ارده گیری، کنجد ها تفت داده نمی شوند و پس از سفید شدن، وارد سنگ آسیاب می گردند. ارده سنتی استان یزد به دلیل روش تولید به ارده سفید معروف است.
- ارده دو آتیشه
این نوع ارده به رنگ قهوه ای سوخته است و تلخی بیشتری نسبت به سایر انواع خود دارد. علت نامگذاری این ارده آن است که کنجدها در این روش، دو بار تفت داده می شوند.
- ارده سبوسدار یا ارده سیاه
این نوع ارده خواص درمانی دارد و برای رفع مشکلات گوارشی یا تسکین دردهای روماتیسمی به کار می رود. علت تیره بودن رنگ آن، میزان بالای سبوس است. بخش زیادی از ارده سیاه به صورت سالانه به کشورهای دیگر صادر می شود.
- ارده طعم دار
این ماده به خودی خود طعم خاصی ندارد و شرکتهای تولیدکننده مواد خوراکی، ابتکار به خرج داده و این محصول را در طعم های مختلف مانند شکلاتی، پرتقالی، توت فرنگی و ... به بازار عرضه کرده اند.
ساخت دستگاه ارده گیری بکردانه
گروه بکردانه علاوه بر دستگاه روغن گیری، دستگاه ارده گیری نیز طراحی و تولید می کند. ارده سرشار از ویتامین، پروتئین، آنتی اکسیدان و مواد مغذی دیگر است که باعث بهبود سلامت افراد و جلوگیری از ابتلا به بسیاری از بیماری ها مانند دیابت، سرطان و مشکلات قلبی می شود. برای اینکه این محصول با کیفیت بالا تهیه شود باید از تجهیزات پیشرفته استفاده کرد. با توجه به نیاز مردم به این ماده خوراکی و حساسیتشان درمورد مرغوبیت آن، گروه تولیدی بکردانه به تولید دستگاه های ارده گیری با کیفیت مبادرت ورزیده است. دستگاه ارده گیری بکردانه سه فاکتور مهم بدون لرزش و صدا بودن و کاربری آسان را دارد. در ساخت این دستگاه ها از سنگ طبیعی مانند سنگ مهریز، سنگ مصنوعی یا ماردون فلزی استفاده می شود. این دستگاهها دارای گواهینامه استاندارد تولید هستند.
ارده یک ماده خوراکی طبیعی و سالم است که از ساییدن کنجد به دست می آید. این ماده خوراکی بیشتر در استانهای ایران و برخی کشورهای منطقه خاورمیانه تولید می شود. ارده با توجه به نوع کنجد مصرفی و شیوه تهیه آن به انواع مختلفی دسته بندی می شود. این محصول بنا بر طب سنتی، طبع گرمی دارد و منبع غنی ویتامین، آنتی اکسیدان و پروتئین است. ارده به دلیل انرژی بالایی که در بدن ایجاد می کند یک وعده یا میان وعده مقوی برای افراد و به خصوص کودکان به شمار می رود. ارده معمولا به همراه یک ماده شیرین که طعم آن را بهتر کند صرف می شود. این ماده خوراکی در تهیه بعضی غذاها و سسها مانند حمص و سس ارده به کار می رود. ارده فواید زیادی برای تقویت سیستم عصبی، قلب، دستگاه گوارش، کبد و کلیه ها دارد. گروه بکردانه بهترین و معتبرترین تولیدکننده دستگاه ها و ماشین آلات روغن گیری و ارده گیری در کشور ایران به شمار می رود. این دستگاهها به صورت صنعتی و خانگی در بازار عرضه می شوند.
ترکیبات ارده چیست
ارده به عنوان یکی از مقویترین ترکیباتی است که از کنجد به دست میآید. کنجد دارای چربی بالایی بوده و پس از اینکه کوبیده میشود، روغنی از آن خارج خواهد شد که همان ارده است. طبع ارده گرم و تر است و میتواند تاثیر زیادی روی قوای جسمی و بهبود سلامت عمومی بدن داشته باشد. در ارده معمولا از افزودنیهای خاصی استفاده نمیشود؛ اما برای طعمدار کردن آن گاهی از نمک استفاده میکنند.
ارده بدون هیچگونه چربی اضافه و یا روغن افزودنی تولید میشود. روغن و چربی که در آن مشاهده میکنید، مربوط به روغن ناشی از کوبانده شدن کنجد است. هر قاشق غذاخوری ارده حاوی 1.5 گرم فیبر است که میتواند 6 درصد از فیبر مورد نیاز بدن را تامین کند. کربوهیدرات دیگری نیز در ارده وجود دارد که نشاسته نام دارد.
برای سرو ارده و طعمدار کردن آن، معمولا از شیره استفاده میکنند. در هر 100 گرم ارده کنجد، کالری و ترکیبات مغذی متنوعی وجود دارند. این ترکیبات به شرح زیر است:
- انرژی: 595 کیلوکالری
- کربوهیدرات: 21 گرم
- چربی: 53 گرم
- پروتئین: 17 گرم
- آب: 3 گرم
ارده جز کدام گروه غذایی است
یکی از مهمترین موضوعاتی که افراد، به ویژه افرادی که رژیم غذایی خاصی را دنبال میکنند، به آن توجه دارند، نوع موادی است که در وعدههای غذایی خود از آنها استفاده میکنند. ارده در گروه مغزها و دانههای روغنی قرار میگیرد. این ماده غذایی از آسیابشدن دانههای کنجد تهیه میشود و سرشار از چربیهای مفید، پروتئین، فیبر، ویتامینهای گروه B، ویتامین E، و مواد معدنی مانند کلسیم، آهن و منیزیم است.
به دلیل محتوای بالای چربیهای سالم، ارده از نظر ارزش غذایی به روغنها و چربیهای مفید نیز نزدیک است، اما به دلیل داشتن پروتئین و فیبر، میتواند در دسته پروتئینهای گیاهی جای بگیرد.
از آنجایی که ارده تنها با کنجد و به صورت طبیعی تولید میشود، میتوان آن را در گروه دانههای طبیعی شناخت؛ بنابراین، افرادی که قصد مصرف شکر و یا ترکیبات مصنوعی ندارند، میتوانند ارده طبیعی کنجد را تهیه کنند.
ترکیبات ارده کنجد
ارده کنجد حاوی ترکیبات خاصی نیست و تنها از کنجد کوبیده شده تهیه میشود. بسته به نوع برند تولیدکننده ممکن است افزودنیهای خاصی همچون نمک و شکر به ارده اضافه شده باشد. از آنجایی که ارده کنجد حاوی کربوهیدرات، چربی و پروتئین کافی است، میتواند به عنوان یک منبع غذایی کامل نیز شناخته شود. علاوه بر این، این محصول دارای ویتامینها و مواد معدنی مختلفی نیز هست که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ویتامین A: باعث افزایش رشد قدی کودکان و تقویت سیستم ایمنی بدن شده و عملکرد بینایی را در سنین مختلف تقویت میکند.
- ویتامینهای گروه ب: ارده کنجد دارای ویتامینهای گروه ب از جمله B1 یا تیامین، ویتامین B2 یا ریبوفلاوین، ویتامین B3 نیاسین، ویتامین B5 یا پانتوتنیک اسید و ویتامین B6 است و میتواند به کاهش استرس کمک کرده و باعث افزایش سلامت پوست شود. این ویتامینها برای تقویت سیستم ایمنی بدن نیز مفیدند.
- کلسیم: کلسیم ترکیب مهمی در کنجد است و به استحکام استخوانها کمک میکند و منجر به کاهش بی خوابی میشود. افراد مسن برای پیشگیری از پوکی استخوان، میتوانند ارده را انتخاب کنند.
- آهن: ارده حاوی مقدار مناسبی آهن است و میتواند به تامین انرژی کمک کرده و باعث رفع کم خونی ناشی از فقر آهن شود.
- منیزیم: ارده کنجد حاوی مقدار مناسبی منیزیم است و به درمان دیابت و کنترل آن کمک کرده و باعث تنظیم فشار خون میشود.
- فسفر: فسفر برای رشد و ترمیم بدن و افزایش ضریب هوشی لازم است. وجود فسفر در ارده میتواند منجر به کاهش درد مفاصل گردد.