نحوه تصفیه روغن خوراکی

روغن هایی که به صورت روزانه مورد استفاده قرار می گیرد پس از تولید همواره دارای مقداری ناخالصی می باشند که باید حتما آن ها را برای استفاده تصفیه نمود. در روغن هایی که به صورت مایع مورد استفاده قرار ی گیرند مانند روغن های مایع و گیاهی وجود ذرات معلق و جامد در ترکیبات آن ها لزوم پاکسازی روغن را ایجاد می کند. پاکسازی روغن ها با استفاده از فیلتراسیون و یا مراحل شیمیای خاصی انجام می شود. ناخالصی های موجود در روغن های خوراکی تحت عناوین زیر شناخته می شوند.

ناخالصی های روغن خوراکی

• فسفاتید ها یا صمغ
• اسید های چرب جدا شده از زنجیره و آزاد
• ترکیباتی موثر بر رنگ و بوی روغن

مراحل تصفیه روغن خوراکی

مراحل تصفیه روغن های خوراکی به شرح زیر است:

• فسفاتید زدایی روغن: اولین مرحله پالایش روغن حذف فسفاتید ها از ترکیب آن ها می باشد. این مرحله با استفاده از آب، اسید فسفریک و اسید سیتریک انجام می شود. در این مرحله ابتدا روغن گرم می شود و با نسبت مشخصی از آب مخلوط می شود، پس از آن فسفاتید ها به دلیل خاصیت جذب آب بالایی که دارند از حالت محلول خارج شده و از روغن جدا می شوند. برخی ترکیبات محلول در روغن مانند کلسیم و منیزیم با استفاده از آب خارج نخواهند شد و آن ها را استفاده از اسید خارج می کنند. در این مرحله روغن تا دمای 150 درجه گرم خواهد شد و با اضافه کردن مقدار بسیار ناچیزی اسید فسفریک با درصدی معلوم باعث پاکسازی روغن از این املاح خواهند شد.
• پاکسازی اسید های چرب آزاد در روغن: خنثی سازی اسید های چرب با استفاده از سود انجام پذیر است. پس از انجام کارشناسی میزان اسید های چرب آزاد در روغن، میزانی از سود که برای خنثی سازی آن ها لازم است نیز تعیین می شود. در نهایت با افزودن سود به روغن گرم شده اسید های چرب از روغن آزاد می شوند. در این مرحله برخی از ناخالصی های مرحله قبل مانند فسفاتید ها، منیزیم، کلسیم و دیگر املاح به جا مانده نیز تصفیه خواهند شد.
• رنگ بری و بو گیری روغن: برخی روغن ها به دلیل واکنش های شیمیای روغن دارای ترکیباتی مانند آلدهید ها، پراکسید ها و... خواهند شد . این ترکیبات بر بو و مزه روغن تاثیر خواهد گذاشت. در این مرحله ترکیبات فرار را با استفاده فشار بخار آب در دماهای بالا آزاد می کنند. پس از سرد شدن روغن، بسته بندی و به بازار ارائه می شود.

کاربرد روغن سوخته خوراکی

روغن سوخته خوراکی به روغنی گفته می شود که به دلیل استفاده مکرر از آن و ورود مواد شیمیایی و انواع ناخالصی به آن، کاربرد های اولیه خود را از دست داده است. به بیان دیگر مناسب استفاده در موارد پخت و پز و خوراکی نمی باشد. امروزه با استفاده از دستگاه های تصفیه روغن خوراکی سوخته می توان این نوع از روغن ها را جمع آوری نمود و نسبت به تصفیه آن ها اقدام کرد. پس از تصفیه این روغن ها می توان از آن ها در مصارفی مانند سوخت اتوبوس های شهری استفاده نمود از دیگر موارد مصرف روغن سوخته خوراکی تصفیه شده می توان به استفاده در صنایع صابون سازی، خوراک دام و طیور، شرکت های گریس سازی و ... اشاره کرد.