روغن نباتی از چه چیزی درست می شود؟

معمولا روغن نباتی را از دانه ی گیاهان به دست می آورند که از آن جمله می توان دانه های گیاهان آفتابگردان، کنجد، دانه انگور، خردل، دانه شلغم روغنی، شاهدانه، پنبه، روغن دانه سویا و... را نام برد. دانه ها ماده اولیه تهیه روغن نباتی می باشند که باید در طی مراحلی با افزودن مواد و حرارت دهی عمل آوری شوند. روغن نباتی دارای اسید های چرب ترانس، مواد قلیایی، روغن های اشباع و ... نیز می باشد.

روغن نباتی چگونه درست می شود؟

فرایند تولید روغن نباتی به شرح زیر است:

• تمیز کردن و پخت: در مرحله ی اول دانه ها تحت فرایند مکانیزه شسته شده و تحت فشار پرس و حتی خرد می شوند. این فشار منجر به پخته شدن راحت می شود اما از طرفی شکسته شدن دانه ها باعث تاثیر شرایط محیطی، نور و حرارت روی آن ها می شود که آلودگی ایجاد می کند. سپس دانه ها در دمای مطلوب 120 درجه سانتیگراد پخته می شوند.
• پرس کردن ثانویه: دانه های پخته شده تحت پرس قرار می گیرند که همانند یک چرخ گوشت از سمت دیگر خارج می شوند. روغن تولید شده در این مرحله نیاز به تصفیه دارد، چرا که در دمای بالا با اکسیژن واکنش داده و مواد آلوده در آن ایجاد می شود.
• تصفیه: جهت تصفیه باید روغن را با مواد قلیایی مثل سدیم هیدروکسید مخلوط کرده و سپس جدا کرد. سایر املاح و اسیدهای چرب نیز در این مرحله در طی فرایندی جدا می شوند. رنگ دانه ها نیز در این مرحله در دمای 75 درجه سانتیگراد جدا می شوند.
• بی رنگ سازی و بی بو سازی: رنگدانه های باقی مانده و ذرات آروماتیک در دمای 110 درجه سانتیگراد جداسازی می شوند. بی بو کردن نیز یک فرایند مخرب است که در نبود هوا و تحت فشار در دمای 240 تا 270 درجه سانتیگراد انجام می شود.
• هیدروژنه کردن: این مرحله مخصوص تبدیل روغن های تصفیه شده به روغن جامد می باشد که توسط سایر روغن ها اشباع می شود.

آیا روغن نباتی از نفت درست می شود؟

بسیاری از تصورات بر این است که روغن نباتی از روغن پارافین خوراکی که یکی از مشتقات نفتی است، تهیه می شود. همانطور که گفته شد اصول تهیه روغن نباتی متفاوت از این نظر است اما ممکن است در برخی موارد روغن پارافین به صورت تخلف وارد چرخه ی تولید بشود. برخی خبرگزاری ها و بررسی ها از حضور ناخالصی در روغن های نباتی گفته اند. برطبق گفته ها روغن های نباتی که از مواد بازیافتی و فراورده های نفتی (پارافین خوراکی) تهیه بشوند، ناسالم می باشند. اما لازم به ذکر است روغن های مایع و جامد تولید شده از نفت خام و مشتقات آن دارای بوی خاصی هستند که فقط به عنوان روان کننده ها و جلا دهنده ها در ماشین آلات و تجهیزات صنعتی کاربرد دارند. درباره ادعای تولید روغن نباتی از پارافین گفته شده اگر درون فریز قرار بگیرد حباب های سفید رنگی روی آن قرار می گیرد اما کارشناسان می گویند حتی خالص ترین روغن هم در طی این فرایند لایه سفید رنگی روی آن تشکیل می شود. این لایه سفید رنگ، اسید چرب اشباعی است که به سطوح بالای روغن می آید و ضرری ندارد.

روغن نباتی چیست؟

روغن نباتی که با نام روغن گیاهی نیز شناخته می شود، از گیاهان دریافت می شود. روغن نباتی درواقع تری گلیسریدی است که برای بدن بسیار مفید است و در ذخیره سازی چربی و عایق بندی در برابر ضربه و محافظت از بدن نقش مهمی را ایفا می کند. روغن نباتی در حالت کلی به روغن هایی اطلاق می شود که در دمای معمولی محیط حالت مایع دارند و از این جهت اگر روغن نباتی در دمای اتاق نیز حالت جامد داشته باشد، اغلب به آن چربی گیاهی (نباتی) گفته می شود. روغن نباتی اغلب از دانه های گیاهی استخراج می شود و به سایر اجزای گیاه ها مربوط نمی شود؛ این فرآیند به صورتی است که با استفاده از روش های مکانیکی با کمک روش های شیمیایی با کمک یک حلال و آسیاب روغن، روغن نباتی به دست می آید. پس از آنکه روغن نباتی استخراج شد، با کمک دستگاه های مربوطه تصفیه می شود و همچنین می توان خاصیت های روغن را با توجه به نیاز مصرف کننده تغییر داد. با اینکه کم پیش می آید روغن نباتی جامدگونه داشته باشد، اما اگر بخواهید روغن نباتی جامد مناسب و استانداردی را تهیه کنید، می بایست این موارد به هنگام تولید آن رعایت شده باشد. میزان اسید چرب اشباع شده آن باید کمتر از 25 درصد باشد، همچنین میزان اسید چرب ترانس روغن باید زیر 10 درصد باشد و 10 برابر بودن درصد امگا شش آن نسبت به امگا منفی سه باید رعایت شده باشد.