از هزاران سال پیش، انسانها از انواع روغن برای مصارف غذایی یا دارویی استفاده کردهاند. پس از گسترش ارتباطات بین مناطق و کشور های مختلف، انواع دانههای روغنی توسط تاجران، وارد و صادر شده است. در دنیای امروز با گسترده شدن انتقالات دیگر دانههای روغنی در همه کشورها در دسترس می باشند. با این حساب تفاوتی ندارد که محل اولیه و منطقه بومی هر دانه یا گیاه روغنی کجاست.
همانطور که گفتیم روغنهایی که از دانههای مختلف استخراج میشوند مصارف مختلفی دارند. نکتهای که درباره انواع روغنها میتواند حائز اهمیت باشد، ارگانیک بودن آن است. البته باید مورد دیگری را هم در نظر بگیریم و درباره آن بحث کنیم. عموم روغنهایی که برای مصارف دارویی و غذایی استفاده میشوند، گیاهی نیستند. سالهاست که ضرر و زیان روغنهای حیوانی در خوراک ها ثابت شده است به این صورت که پزشکان عقیده دارند روغنهای حیوانی دارای اسید چرب غیر اشباع هستند که این اسید ها به همراه کلسترول بالایی که در روغن های حیوانی وجود دارد میتواند باعث انواع بیماریهای قلبی و عروقی شود. بنابراین در کشور های زیادی استفاده از این روغن ها ممنوع یا منسوخ شده است. با این حال از روغنهای حیوانی برای تهیه کرمها، صابون ها و پمادها استفاده می شود. دو گروه از افراد وجود دارند که حتی استفاده از روغن های حیوانی برای مصارف دارویی را نمیپذیرند. گروه اول، افرادی هستند که استفاده و استعمال روغن های حیوانی را نوعی خشونت به حیوانات تلقی میکنند و ترجیح میدهند برای مصارف دارویی و آرایشی از روغن های ارگانیک و گیاهی استفاده کنند. گروه دوم هم افرادی هستند که به کلی از روغن های حیوانی دوری میکنند و ترجیح میدهند در رژیم غذایی و مصارف دارویی و زیبایی تنها از مواد طبیعی و ارگانیک استفاده کنند.
با وجود شبکههای اجتماعی، انتقال اطلاعات علمی جدید، بسیار سریع اتفاق میافتد بنابراین حتی اگر جز هیچ کدام از گروههایی که گفتیم، نباشید، باز هم با مطالعه اخبار و ضرر و زیان های مواد غیر ارگانیک و کارخانه ای، دوست دارید این محصولات فرآوری شده را از زندگی خود حذف کنید. با توجه به این نکات، در سالهای اخیر، تقاضا برای تهیه مواد ارگانیک و طبیعی، بسیار بیشتر از قبل شده است. به دنبال این تقاضا، در بازار امروز انواع و اقسام محصولات را میتوانید پیدا کنید که روی بسته بندی آنها نام ارگانیک و طبیعی به چشم میخورد البته هنوز جای بحث وجود دارد که این مواد تا چه حد واقعاً طبیعی و ارگانیک هستند.
حالا در این مطلب میخواهیم روغن گیاهی و ارگانیک را بررسی کنیم و به طور خلاصه اطلاعاتی از ماهیت آنها داشته باشیم. با یک دسته بندی کلی میتوانیم این روغنها را بهتر مطالعه کنیم و تصمیم بگیریم کدام یک برای نیاز ما مناسبتر هستند. پس با ما همراه باشید...
دسته بندی روغنهای گیاهی/ ارگانیک
روغنهای گیاهی را میتوانیم بر اساس مورد استفاده آنها دسته بندی کنیم. در این مطلب سعی میکنیم روغنهای گیاهی و ارگانیکی را معرفی کنیم که در کشور ما بیشتر در دسترس هستند زیرا تنوع دانههای روغنی در سر تا سر جهان بسیار متنوع است و نام بردن همه آنها در یک مطلب ممکن نیست.
روغن گیاهی آرگان
آرگان میوه درختی به نام آرگان با نام علمی Argania Spinosa است و این گیاه بومی کشور مراکش و مناطق نزدیک به آن است. با این حال در حال حاضر درخت آرگان در بسیاری از کشورهای دنیا وجود دارد. این درخت ارتفاع زیادی در حدود ۷ تا ۸ متر دارد و وقتی به سی سالگی رسید ثمر میدهد. میوههای درخت آرگان دارای مغز هستند که از مغز آن روغن گرفته میشود. از روغن آرگان برای مصارف دارویی و آرایشی استفاده میشود که اتفاقاً در سالهای اخیر نام این روغن در بسیاری از فروشگاههای لوازم آرایشی، طرفدار پیدا کرده است. همچنین برخی از کارگاهها و عصاریهای سنتی نیز محصولی را تحت عنوان روغن آرگان عرضه میکنند و شعار تبلیغاتی آنها این است که روغن آرگانی که در عصاریها و کارگاه ها وجود دارد بسیار ارگانیک و طبیعی و خالص است. خب طبیعیست با وجود این تبلیغات بسیاری از افراد برای خرید روغنهای آرگان تشویق شوند.
فواید روغن آرگان برای پوست و مو، غیر قابل انکار و ثابت شده است ولی برای تهیه این نوع روغن باید به نکاتی توجه کنیم. این دانه در حال حاضر در کشور ما کشت نمیشود و وارداتی است باید توجه کنیم که روغنی که از این دانه به دست میآید در کشور ما هزینه بالاتری خواهد داشت. البته تنها قیمت بالا نمیتواند تضمین کننده کیفیت و خلوص روغن باشد با این حال ما پیشنهاد میکنیم که مانند هر محصول دیگری، روغن ارگانیک و طبیعی آرگان را از فروشگاهها یا کارگاههای معتبر خریداری کنید.
روغن آویشن
آویشن گیاهی از خانواده نعنا است که استفاده از آن پیشینه هزاران ساله دارد به شکلی که عدهای اعتقاد دارند آویشن جز اولین ادویههایی است که توسط بشر استفاده شده است. از روغن این گیاه برای مصارف غذایی و دارویی استفاده میشود. البته روغن آویشن تنها برای چاشنی غذا مناسب است و باید در اندازه بسیاری کمی استفاده شود، همچنین روغن آویشن برای از بین بردن جوشهای قرمز یا اصطلاحاً آکنه مناسب است.
روغن زیتون
به نظر میرسد که خاستگاه و منطقه بومی زیتون، کشورهای اطراف مدیترانه هستند. این دانه روغنی در بسیاری از غذاهای مدیترانه نقش اساسی و جدانشدنی دارد. همچنین روغن زیتون یکی از انواع روغنهایی است که فواید آن برای مصارف غذایی و دارویی بر کسی پوشیده نیست. انواع مختلفی از روغن زیتون وجود دارد: فرا بکر، بکر، تصفیه شده و معمولی. از آنجایی که عطر و طعم روغن زیتون بسیار همه پسند و محبوب است، بسیاری علاقه دارند که از این روغن در رژیم غذایی خود استفاده کنند. همچنین بر اساس تحقیقات مشخص شده است که میزان کلسترول در روغن زیتون بسیار کم است و این روغن سرشار از امگا ۳ و امگا ۹ می باشد. مانند تمام روغن ها اگر تصمیم گرفتید از روغن زیتون استفاده کنید حتماً از فروشگاههای معتبر آن را تهیه کنید و به مجوز و برچسب وزارت بهداشت توجه داشته باشید.
روغن کنجد
کنجد گیاهی گلدار است که میوه آن کنجد است و تنها قسمتی از گیاه است که مورد استفاده قرار میگیرد. حدود پنجاه در صد از دانه کنجد، دارای روغن است و به همین دلیل از این گیاه عموما برای روغن کشی استفاده میشود. موارد استفاده از روغن کنجد بسیار گسترده است. در صنایع دارویی از روغن کنجد استفادههای زیادی میشود برای مثال برای ماساژ ها و کم کردن استرس، ماساژ روغن کنجد، پیشنهاد میشود. برای مصارف غذایی هم روغن کنجد بسیار پر طرفدار است. بهخصوص در کشور ما استفاده از روغن کنجد طرفداران بسیاری دارد زیرا با ذائقه ایرانی مطابقت داده شده است. البته باید توجه داشته باشید که روغن کنجد ارگانیک و غیر فرآوری شده را میتوانید از کارگاهها و عصاری های معتبر تهیه کنید.
روغن سیاهدانه
سیاه دانه گیاهی گلدار است و بومی منطقه جنوب غرب آسیا میباشد. از سیاه دانه هم روغن کشی میشود و دارای فواید بسیاری است و مصارف آن هم در رژیم غذایی و هم زیبایی و دارویی بسیار رایج است. روغن سیاه دانه را میتوانید از عطاریها، داروخانهها و کارگاههای معتبر تهیه کنید.
روغن نارگیل
نارگیل نوعی میوه استوایی است که از آن برای تهیه روغن هم استفاده میشود. بزرگترین صادر کننده روغن نارگیل، کشور فیلیپین است. البته باید توجه داشته باشید که روغن نارگیل دارای اسید چرب اشباع است و تحمل درجه حرارت بالا را دارد. در بسیاری از موارد از روغن نارگیل برای آشپزی و قنادی استفاده میشود. به دلیل خواص زیاد روغن نارگیل، بسیاری از محققان استفاده از آن را در رژیم غذایی پیشنهاد میکنند ولی عده دیگری از دانشمندان و پزشکان اعتقاد دارند علیرغم فواید بسیار روغن نارگیل بهر حال نوع آن اشباع است و حتی استفاده کم از آن به مرور زمان ممکن است مشکلات و بیماریهای قلبی و عروقی را بوجود بیاورد.
و اما استفاده از روغن نارگیل در لوازم بهداشتی و زیبایی بسیار قابل توجه است. در بسیاری از کرمها و محصولات مراقبت از پوست و مو، نام روغن نارگیل به چشم میخورد. اگر ترجیح میدهید از روغن ارگانیک نارگیل استفاده کنید میتوانید آن را از کارگاه ها و عصاریها معتبر بخرید.
روغن بادام
یکی از روغنهای ارگانیک و طبیعی که طرفداران زیادی دارد روغن بادام است. روغن بادام دارای خواص بسیاری است که هم برای مصارف خوراکی و هم دارویی مورد استفاده قرار میگیرد. دو نوع روغن بادام وجود دارد، یکی روغن بادام شیرین و دیگری روغن بادام تلخ. از روغن بادام شیرین در تهیه غذا ها و شیرینیهای مختلف استفاده میشود همچنین برای خوشبو کردن بسیاری از کرمها عصاره بادام در آنها وجود دارد. ولی روغن بادام تلخ بیشتر برای مصارف درمانی مانند از بین بردن سرفه و اثرات سرما خوردگی مورد توجه است. برای تهیه روغن بادام ارگانیک و طبیعی میتوانید به کارگاه ها و عصاری های معتبر مراجعه کنید.
روغن هسته انگور
یکی از روغنهایی که در سالهای اخیر بسیار پر طرفدار شده است روغن هسته انگور میباشد. روغن هسته انگور هم در مصارف غذایی و هم در مصارف دارویی و زیبایی کاربرد دارد. بر اساس تحقیقات دانشمندان مشخص شده است که استفاده از روغن هسته انگور در غذا ها میتواند میزان کلسترول مضر را پایین بیاورد و کلسترول مفید را در بدن بالا ببرد به دنبال همین خواص است که روغن هسته انگور میتواند باعث کاهش فشار خون و تنظیم آن شود. برای تهیه روغن هسته انگور به صورت ارگانیک میتوانید به عصاریها و کارگاههای معتبر مراجعه کنید.
جمع بندی
انواع بسیاری از روغنهای دیگر نیز وجود دارند که کمتر مورد استفاده قرار میگیرند یا تنها مصارف دارویی دارند، این روغن های ارگانیک در کشور ما در کارگاه های روغن گیری و عطاریها موجود میباشد. برای تهیه هر نوعی از روغن های ارگانیک بهتر است به مجوز وزارت بهداشت توجه کنید و حتماً با مطالعه و تحقیق روغن گیاهی و ارگانیک خود را بخرید. زیرا ممکن است با تهیه یک روغن تقلبی ضرر و زیان های بیشتری به بدن خود وارد کنید.